Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng, ngành Y tế đang đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe cộng đồng. Để đáp ứng nhu cầu này, công tác lãnh đạo và chỉ đạo cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số (CĐS) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo.
Cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số ngành Y tế đã được đặt ra thông qua các nghị quyết và quyết định của Chính phủ. Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025, đã đặt nền móng cho một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Ngành Y tế được xác định là một trong những lĩnh vực mũi nhọn cần ưu tiên CĐS để cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân.
Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đã khẳng định sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là CĐS, vào mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội. Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã cụ thể hóa lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ CĐS cho từng ngành, lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh các nội dung trọng tâm cho y tế.
Vai trò của CNTT và CĐS trong lãnh đạo và chỉ đạo ngành Y tế đã được thể hiện thông qua việc tự động hóa việc thu thập, tổng hợp và lưu trữ dữ liệu khám chữa bệnh, sử dụng thuốc, vật tư tiêu hao. Lãnh đạo có thể truy cập các bảng điều khiển trực quan, hiển thị các chỉ số hiệu suất quan trọng theo thời gian thực. CĐS đã giúp nâng cao tính minh bạch, khả năng giám sát và kiểm soát thông qua hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử chuẩn hóa thông tin, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.
CĐS đã giúp tối ưu hóa nguồn lực và quy trình hành chính trong ngành Y tế. Việc tự động hóa nhiều quy trình hành chính phức tạp đã giảm đáng kể công việc giấy tờ, giải phóng thời gian và nguồn lực cho cán bộ y tế để tập trung vào các hoạt động chuyên môn.
Một điển hình về CĐS tại tuyến y tế cơ sở là tỉnh Ninh Bình, nơi đã triển khai hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn. Hệ thống này đã giúp lãnh đạo Sở Y tế và các Trung tâm Y tế huyện theo dõi các chỉ số sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện, từ đó đưa ra quyết định kịp thời và hiệu quả.
Để tiếp tục đẩy mạnh CĐS trong ngành Y tế, cần có sự quan tâm và đầu tư nhiều hơn nữa từ các cấp lãnh đạo, cũng như sự tham gia tích cực của các đơn vị cung cấp dịch vụ y tế. Đồng thời, cần phải xây dựng và triển khai các giải pháp CĐS phù hợp với nhu cầu và điều kiện thực tế của từng địa phương và đơn vị.
Với sự phát triển không ngừng của công nghệ thông tin và CĐS, ngành Y tế sẽ có thêm nhiều cơ hội để nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm thiểu chi phí và tăng cường hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo. Điều này sẽ giúp ngành Y tế tiếp tục đáp ứng được nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của người dân.
