Lưu Trọng Lư là một trong những cái tên nổi bật của văn học Việt Nam, với sự nghiệp văn học đa dạng và phong phú. Ông không chỉ là một cây bút tiêu biểu của phong trào Thơ mới, mà còn để lại dấu ấn đáng kể trong lĩnh vực văn xuôi và sân khấu. Với khả năng sáng tạo và đóng góp của mình, ông đã góp phần làm giàu thêm đời sống văn học – nghệ thuật Việt Nam trước và sau năm 1945.
Được biết đến là một nhà văn, nhà thơ và nhà viết kịch, Lưu Trọng Lư bắt đầu sự nghiệp văn xuôi của mình từ năm 1933 với tập truyện đầu tay Người Sơn nhân. Trong suốt thời gian từ 1933 đến 1941, ông đã cho ra mắt 14 cuốn sách, bao gồm tiểu thuyết, truyện vừa và truyện ngắn. Những tác phẩm này đã được xuất bản bởi Nhà xuất bản Tân Dân của ông chủ Vũ Đình Long. Các tác phẩm tiêu biểu của ông trong giai đoạn này bao gồm Huyền Không động (1935), Cô Nguyệt (1937), Con đười ươi (1938), Từ thiên đường đến địa ngục (1938), Nàng công chúa Huế (1938), Huế – một buổi chiều (1938), Một người đau khổ (1939), Cô gái tân thời (1939), Chạy loạn (1939), Một tháng với ma (1940), Chiếc cáng xanh (1941), Cô Nhung (1941), Khói lam chiều (1941).
Tập truyện Người Sơn nhân đã gây được sự chú ý khi ra mắt với lời giới thiệu của Hoài Thanh. Phan Khôi đã có những lời khen ngợi cao độ về tập truyện này, cho rằng nó đánh dấu một bước tiến quan trọng trong văn nghệ Việt Nam. Tuy nhiên, không phải tất cả các nhà phê bình đều đồng tình với quan điểm này. Vũ Ngọc Phan, trong Nhà văn hiện đại, đã không hoàn toàn đồng ý với Phan Khôi, mặc dù ông vẫn đánh giá Người Sơn nhân là một tập truyện khá hơn cả trong sự nghiệp văn xuôi của Lưu Trọng Lư.
Sau này, trong hồi ký Nửa đêm sực tỉnh (1989), Lưu Trọng Lư đã có những nhận xét khách quan và tỉnh táo về mình. Ông thừa nhận sự kém cỏi của mình và cho rằng Người Sơn nhân là một sự bế tắc dầy đặc của tâm hồn ông.
Mặc dù có những đóng góp đáng kể cho văn học Việt Nam, Lưu Trọng Lư gần như bị “quên” trong khu vực văn xuôi. Có lẽ lý do nằm ở vị thế và đóng góp của ông cho phong trào Thơ mới. Cùng với Thế Lữ, ông là người khai mở phong trào này, cả bằng thơ và bằng lý luận.
Trong sáng tác, Lưu Trọng Lư đã có những đóng góp đáng kể. Bên cạnh bài Tình già của Phan Khôi, ông đã có hai bài thơ được đăng trên Phụ nữ tân văn, dưới bút danh Liên Hương và Thanh Tâm. Bài thơ Vắng khách thơ, sau đổi là Xuân về của Thanh Tâm, cũng có giá trị mở đầu cho phong trào Thơ mới.
Tóm lại, Lưu Trọng Lư là một cây bút đa tài của văn học Việt Nam, với những đóng góp đáng kể trong lĩnh vực thơ, văn xuôi và sân khấu. Mặc dù ông có những hạn chế trong sự nghiệp văn xuôi của mình, nhưng ông vẫn là một trong những cái tên tiêu biểu của văn học Việt Nam.
