Mùa hè năm nay đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể trong dòng phim chiếu rạp tại Việt Nam. Không chỉ có sự phát triển mạnh mẽ của phim Việt, cạnh tranh ngang ngửa với phim nhập khẩu, mà còn là sự kiện lần đầu tiên có tới hai phim hoạt hình Việt ra rạp.
Hai bộ phim hoạt hình Việt Nam, ‘Dế Mèn – Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội’ và ‘Trạng Quỳnh nhí: Truyền thuyết Kim Ngưu’, đã ra mắt gần như đồng thời vào dịp học sinh bắt đầu nghỉ hè. Nhà thơ, nhà phê bình Phong Việt cho rằng, đây là điểm đặc biệt rất lớn của mùa phim rạp hè năm nay. Trước hết, đó là một tín hiệu vui và tích cực, đồng thời là một cú hích cho thị trường phim hoạt hình. Vì trong ngành, ai cũng hiểu làm phim hoạt hình là khó nhất – thể loại lấy đi rất nhiều thời gian công sức cũng như năng lượng sáng tạo của nhà làm phim.
‘Dế Mèn – Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội’ được chuyển thể trên tinh thần của tác phẩm văn học nổi tiếng ‘Dế Mèn phiêu lưu ký’ của nhà văn Tô Hoài, nhưng đã được ê-kip sáng tạo thổi vào hơi thở hiện đại để phù hợp với thị hiếu khán giả ngày nay, đặc biệt là thế hệ trẻ. Phim được sản xuất hoàn toàn bởi ê-kíp Việt Nam, với công nghệ hoạt hình 3D hiện đại, thiết kế nhân vật sống động, màu sắc bắt mắt, cảnh quan phong phú. Trong khi đó, ‘Trạng Quỳnh thời nhí nhố: Truyền thuyết Kim Ngưu’ là dự án hoạt hình 3D đầu tiên được công chiếu trên màn ảnh rộng Việt Nam. Phim do đạo diễn-NSƯT Trịnh Lâm Tùng cùng đội ngũ cộng sự thực hiện với thời lượng dài 90 phút. Bộ phim thuộc thể loại phiêu lưu, kỳ ảo, hài hước, xoay quanh cuộc phiêu lưu đầy nhí nhố của Trạng Quỳnh cùng nhóm bạn trên hành trình thực hiện mục tiêu riêng của mỗi người và giải cứu thế giới.
Tuy nhiên, con đường ngoài rạp của hai bộ phim lại hoàn toàn khác nhau. ‘Dế Mèn – Cuộc phiêu lưu tới xóm lầy lội’ được truyền thông, quảng bá khá bài bản, với hình ảnh, clip, các đoạn trích được đăng tải khá nhiều trên các mạng xã hội, thu hút khá nhiều sự tò mò và quan tâm của khán giả. Sau gần hai tháng ra rạp, chú dế đã đem về cho ê-kíp sản xuất 21,1 tỷ đồng, một con số đáng kể đối với một bộ phim hoạt hình trong nước. Còn ‘Trạng Quỳnh thời nhí nhố: Truyền thuyết Kim Ngưu’ lại không được may mắn như vậy. Đạo diễn, NSƯT Trịnh Lâm Tùng là người vô cùng tâm huyết với mảng hoạt hình. Nhưng anh cũng chỉ có thể tập trung vào làm nghề thôi chứ không thể kiêm nhiệm cả việc quảng bá, truyền thông cho bộ phim. Kết quả là, phim chỉ trụ rạp được vỏn vẹn một tháng, không tiếp cận được số đông khán giả, và doanh thu chỉ hơn 3,2 tỷ đồng.
Nhà thơ, nhà phê bình Phong Việt cho rằng, đây là điều rất đáng tiếc, bởi vì theo đánh giá của anh, phim này có phần còn nhỉnh hơn so với ‘Dế Mèn’ nhưng phim lại không có được mức doanh thu như kỳ vọng. ‘Ở đây, chúng ta phải phân định rõ ràng rằng, một bộ phim có doanh thu tốt thì không hẳn đã là một phim hay, và một bộ phim hay, chưa chắc đã thành công trong doanh thu ngoài rạp’ – Nhà phê bình Phong Việt phân tích.
Với ê-kíp của phim Trạng Quỳnh, nhà phê bình Phong Việt cho rằng, có thể sẽ buồn, hụt hẫng vì mức doanh thu không như kỳ vọng, nhưng trong điện ảnh, đường dài mới biết ngựa hay. ‘Một cú ngã ngựa của Trạng Quỳnh về doanh thu chưa thể nói lên được điều gì, nhưng tôi tin rằng với tâm huyết của Trịnh Lâm Tùng, của ê-kíp và nhà sản xuất đứng sau bộ phim, một ngày nào đó họ sẽ tạo ra được bộ phim vừa có chất lượng tốt, vừa có doanh thu cao mà vẫn đĩnh đạc bước ra thế giới, như những bộ phim khác’
Khán giả và gu phim rạp luôn luôn là điều khó đoán. Ngay cả những bộ phim liên tục thắng to doanh thu phòng vé của Trấn Thành, Lý Hải cũng minh chứng điều này. Nhưng ‘đường dài mới biết ngựa hay’ như nhà phê bình Phong Việt chia sẻ, việc hoạt hình Việt có đến 2 phim tự tin ra rạp năm nay đã là những viên gạch đầu tiên xây nền móng cho sự tự tin và bản lĩnh của nhà làm phim hoạt hình trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt đầy khó khăn này, nhất là những nhà làm phim tâm huyết với nghề và đặt chất lượng nghệ thuật lên hàng đầu.
