Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang chuẩn bị bước vào một giai đoạn tăng trưởng mới, trong đó đổi mới sáng tạo, khoa học và công nghệ sẽ đóng vai trò then chốt trong việc kiến tạo tương lai cho đất nước. Theo một báo cáo gần đây về Đổi mới Sáng tạo và Đầu tư công nghệ Việt Nam, được thực hiện bởi Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) cùng với nhiều đơn vị khác, Việt Nam sẽ tập trung phát triển các ngành nghề có tiềm năng cao trong giai đoạn phát triển mới.
Một trong những lĩnh vực được chú ý đặc biệt là năng lượng. Dự kiến nhu cầu điện của Việt Nam sẽ tăng đáng kể, từ 290 TWh vào năm 2024 lên 471 TWh vào năm 2030 và lên tới 1.116 TWh vào năm 2050. Ngành năng lượng tái tạo, hiện chiếm 26,7% tổng sản lượng điện, dự kiến sẽ tăng lên hơn 61% vào năm 2050. NIC dự báo rằng năng lượng xanh và năng lượng tái tạo sẽ là thị trường tiềm năng lớn cho các doanh nghiệp khai thác và phát triển.
Bên cạnh năng lượng tái tạo, các công nghệ xanh khác như xe điện, tín chỉ carbon, và hệ thống lưu trữ năng lượng cũng được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh mẽ trong tương lai. Ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) theo ngành dọc cũng được đánh giá cao, với khả năng đóng góp lên đến 130 tỷ USD cho nền kinh tế vào năm 2050. Điều này cho thấy tiềm năng lớn của các công nghệ tiên tiến trong việc thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam.
Ngoài ra, các ngành như nông nghiệp thông minh, giáo dục, y tế, thương mại xuyên biên giới và cho vay tiêu dùng cũng được nhận định là giàu tiềm năng nhờ vào sự đổi mới công nghệ và dòng vốn đầu tư nước ngoài. Sự phát triển của các ngành này không chỉ giúp đa dạng hóa nền kinh tế mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.
Trong dài hạn, Việt Nam được nhận định sẽ chuyển đổi tăng trưởng dựa trên ba trụ cột chính: kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế công nghệ cao. Sự chuyển dịch chiến lược này sẽ giúp Việt Nam chuyển từ mô hình tăng trưởng thâm dụng lao động và phụ thuộc vào tài nguyên sang mô hình dựa trên đổi mới sáng tạo, nhân lực chất lượng cao và tính bền vững. Điều này không chỉ giúp Việt Nam phát triển bền vững mà còn nâng cao vị thế trên trường quốc tế.
Để đạt được mục tiêu này, việc khuyến khích đầu tư vào nghiên cứu và phát triển, tạo điều kiện thuận lợi cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, và xây dựng cơ sở hạ tầng hỗ trợ cho sự phát triển của các ngành công nghệ cao và kinh tế số là hết sức quan trọng. Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện môi trường pháp lý, cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước để thu hút thêm vốn đầu tư nước ngoài và khuyến khích sự phát triển của doanh nghiệp trong nước.
Nhìn chung, với sự chuẩn bị và chiến lược phù hợp, Việt Nam có thể tận dụng được các cơ hội mới để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cải thiện đời sống người dân và đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai.
