Trong bối cảnh các thành phố lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh đang lên kế hoạch hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô, một câu hỏi quan trọng được đặt ra là liệu xe PHEV (Plug-in Hybrid Electric Vehicle) có được phép hoạt động hay không.
Xe PHEV là loại xe sử dụng công nghệ hybrid có khả năng sạc ngoài, kết hợp giữa động cơ đốt trong và động cơ điện. Điều này cho phép xe có thể hoạt động bằng điện trong quãng đường ngắn và sử dụng xăng, dầu cho những chuyến đi đường dài. Với công nghệ này, xe PHEV có thể giảm thiểu mức tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch và giảm phát thải khí nhà kính.
Tại Hà Nội, theo Chỉ thị 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ, từ ngày 1/7/2026, sẽ không có xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028, không có xe mô tô, xe gắn máy, hạn chế xe ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong đường Vành đai 1, Vành đai 2. TP Hồ Chí Minh cũng đang rà soát phương án đề xuất hạn chế xe có mức phát thải cao tại các khu vực có nguy cơ gây ô nhiễm.
Xe PHEV có lợi thế lớn tại các đô thị đông đúc, nơi tốc độ trung bình thấp và tần suất dừng đèn đỏ cao. Xe có thể khai thác tối đa chế độ điện và hầu như không dùng đến xăng. Đa số các mẫu xe PHEV thế hệ mới có mức tiêu hao chỉ từ 0,52-1,1 lít xăng/100km. Tuy nhiên, xe PHEV chỉ đạt được lợi ích tối ưu khi pin được sạc đầy hàng ngày.
Nhiều người đặt câu hỏi, khi Hà Nội và TP Hồ Chí Minh hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô thì quy định với xe PHEV sẽ như thế nào? Với công nghệ lai, xe PHEV hoàn toàn có thể chỉ sử dụng điện trong nội đô, không gây ô nhiễm; còn đi ra ngoài thành phố có thể sử dụng xăng, dầu. Tuy nhiên, nếu xe PHEV được lưu hành trong nội đô, làm thế nào để biết được xe chỉ sử dụng động cơ điện? Trong khi không phải tất cả xe đều thường xuyên sạc đầy pin. Sẽ có không ít xe vẫn sử dụng động cơ đốt trong với nhiên liệu là xăng, dầu và gây ra ô nhiễm.
Giới chuyên môn cho rằng, cần có những quy định cụ thể để quản lý xe PHEV, đảm bảo xe được sạc đầy pin và sử dụng điện trong nội đô. Điều này sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và tận dụng được lợi ích của công nghệ hybrid. Để đảm bảo hiệu quả, các cơ quan chức năng cần thiết phải xây dựng và ban hành các quy định cụ thể về việc sử dụng và quản lý xe PHEV trong thời gian tới.
Hiện tại, các nhà sản xuất ô tô cũng đang tích cực nghiên cứu và phát triển các mẫu xe PHEV mới với công nghệ hiện đại và thân thiện với môi trường. Việc hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch trong nội đô sẽ tạo điều kiện cho các mẫu xe PHEV trở thành một lựa chọn phổ biến cho người tiêu dùng.
Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả của việc hạn chế ô tô cá nhân sử dụng nhiên liệu hóa thạch, các cơ quan chức năng cần thiết phải có các biện pháp quản lý và giám sát chặt chẽ. Điều này sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm môi trường và đảm bảo an toàn giao thông cho người dân.
